De pen van Rabbijn Katz

Rabbijn Meijer de Hond

(Amsterdam, 30 augustus 1882 – Sobibór, 23 juli 1943)

Vandaag is in de Swammerdamstraat een plaquette onthuld bij het huis waar Rabbijn Meijer de Hond heeft gewoond. Hij was de initiatiefnemer van de, nog steeds bestaande, Joodsche Invalide. In het interbellum was hij met name rabbijn van de allerarmsten in Joods Amsterdam. Die Joden droegen Rabbijn De Hond op handen, vereerden hem zelfs; maar in de wat meer gevestigde kringen viel deze rabbijn niet zo in de smaak.

Toen Rabbijn De Hond in Westerbork op de transportlijst ‘naar het Oosten’ stond, zei hij: “Hineni, zie hier ben ik,” indachtig onze aartsvader Avraham, die datzelfde woord zei toen G-d hem vroeg zijn zoon Jitschak te offeren.

In Tenach komt dat Hineni vaker voor en een aantal daarvan kunnen eenvoudig worden verbonden met Rabbijn De Hond.

In Sjemot 17,6 zegt Hasjem tegen Mosjé: “Hineni, zie, Ik sta daar voor jou op de rots op de berg Chorev en jij zult op de rots slaan, waarna daar water uit zal komen en het volk zal drinken.” Rabbijn Meijer de Hond heeft veel geestelijk (Tora) water naar Joods Amsterdam gebracht. In Bamidbar 25,12 zegt Hasjem tegen Pinchas: “Hineni, zie, Ik geef hem een verbond van vrede.” Rabbijn De Hond was een verbinder bij uitstek, tot het einde van zijn leven.

In Jesjaja 43,19 zegt Hasjem via deze profeet tegen het Joodse volk: “Hineni, zie, Ik maak iets nieuws. Nu zal het ontspruiten, jullie zullen dat toch weten. Ik zal een weg maken in de woestijn en rivieren in de wildernis.” De bronnen die Rabbijn Meijer de Hond in Amsterdam heeft aangeboord, zijn niet opgedroogd. Er is een nieuwe generatie die de weg naar het Jodendom heeft weten te vinden.

En tot slot: In Jechezkel 22,19 staat: “Hineni, zie, Ik verzamel jullie naar het midden van Jeroesjalajim.” Ik ben ervan overtuigd dat Rabbijn Meijer de Hond met deze hoop in 1943 aan zijn laatste reis begon.

Sjabbat sjalom

Rabbijn Shmuel Katz